Ongedierte in het aquarium is natuurlijk vervelend. In veel gevallen is het gelukkig minder erg dan dat het lijkt. Hier is een lijstje met veel voorkomende beestjes in het aquarium.
Copepods, Cyclops, Roeipootkreeftjes
Grootte: 0,1 – 0,2 cm
Copepods zijn kleine schaaldieren met één oog. Ze verplaatsen zich vooral over het raam in kleine sprongetjes. Onschuldig, schattig en ze komen in een heleboel verschillende kleuren. De vrouwelijk vorm van dit beestje draagt twee eizakken op haar staart.
Volledige uitroeiing is alles behalve onmogelijk. Voldoende aquarium onderhoud en goede filtratie houdt hun nummers beperkt, waardoor ze bijna niet opvallen. Tevens is goede stroming essentieel bij het in toom houden van deze diertjes.
Copepods zijn, binnen normale getallen, compleet ongevaarlijk. Ze kunnen zelfs dienen als eerste voedsel voor zowel vissen als baby vissen.
Zolang je je aquarium goed onderhoud kunnen Copepods geen kwaad.
Watervlooien, Daphnia
Grootte: 0,1 – 0,5 cm
Watervlooien worden over het algemeen gebruikt als vissenvoer. Het zijn kleine schaaldiertjes die vooral te herkennen zijn aan hun schokkerige manier van verticaal zwemmen. Ze zijn compleet ongevaarlijk en helpen bij het zuiveren van water.
Seed Shrimp, Ostracoda , mosselkreeftjes
Grootte: 0,1 – 0,2 cm
Seed shrimp zijn kleine schaaldieren in de vorm van een zaadje. Net als Copepods bewegen ze zich voort in kleine sprongetjes. Hun dieet bestaat vooral uit rommel. Dit halen ze van de ramen, planten en andere ondergronden. Ze dragen dus bij aan het werk van de opruimploeg. Vaak duiken ze op in garnalen aquaria waar teveel voedsel ligt. Ze kunnen daarentegen geen schade aan de baby garnalen aanbrengen.
Het compleet uitroeien van dit beestje is vrij lastig. Voldoende aquarium onderhoud en de juiste filtratie helpt de populatie in toom te houden. Vanwege hun dubbele schelp structuur kunnen ze zelfs lang periode van medicatie en pesticide overleven. Mochten ze toch sterven, dan beschermt de dubbele schelp de ongeboren jongen tegen deze omstandigheden tot het weer goed is.
Acroloxus lacustris
Grootte: 0,1 – 0,8 cm
Acroloxus lacustris is klein en beweegt uiterst traag. Hierdoor is het soms moeilijk om het te identificeren als een slak.
Ze kunnen weinig tot geen schade aanrichten bij planten, echter vanwege hun kleine maat is het vrijwel onmogelijk om hun eitjes en babies te vinden.
Ze lijken enigszins op Nerite slak eitjes. Wit, hard, rond tot ovaal en vaak alleen.
Tubifex
Grootte: 2 – 5 cm
Rode dunne wormen die gebruikt worden als vissenvoer. Hun leef omgeving is in het substraat waarbij nooit meer dan de helft van hun lichaam boven de grond uitsteekt. Dit geeft, wanneer het genoeg tubifex in dezelfde omgeving zit een rood gras idee. Als je een grote hoeveelheid Tubifex ziet, dan is naar alle waarschijnlijk de grond erg vuil. Het is verstandig deze dan schoon te maken of te vervangen. Tubifex is niet gevaarlijk, maar kan er soms vies uitzien.
Wanneer Tubifex bij elkaar gehouden wordt zal het een bal vormen. Verwijderen is alleen aan te raden door dit handmatig te doen, of ze laten opeten door de vissen.
Nematoden
Grootte: 0,1 – 0,3 cm
Nematoden zijn kleine, dunne, witte tot half transparante vrij “zwemmende” wormen. Ze bewegen zich voort in een golfvormig patroon. Denk hierbij aan een “S” patroon. Veelal vind je deze wormen terug in het substraat en eventueel in de filter. Ze zijn compleet ongevaarlijk, maar geven net als bij ander “ongedierte” aan dat je teveel voert, of dat het aquarium vuil is.
Voldoende aquarium onderhoud is essentieel bij het onder controle houden van de hoeveelheid Nematoden. Denk hierbij aan stofzuigen, waterwissels en het opruimen van dode planten/vissen. Ook is overmatig voeren vragen om problemen. Nematoden kunnen zelf als voer dienen voor zowel kleine vissen als garnalen.
Zolang de vissen en planten er gezond uit zien kun je er vanuit gaan dat de wormen die je ziet ongevaarlijk zijn.
Planaria
Grootte: 0,3 – 1,0 cm
Planaria is een type platworm met een roze tot witachtige kleur. Met een lengte van 0,3 tot 1 cm is deze worm niet erg groot maar groot genoeg om op te vallen. Ze beschikken over twee ogen die bovenop hun driehoekige lichaam bevestigd zitten. Al met al is het een klein wezentje, die het weet te presteren om zelfs door de kleinste kiertjes te kruipen. Mede dankzij het feit dat ze hun lichaam kunnen intrekken en uittrekken zijn ze moeilijk te vangen. Wanneer ze zich bedreigd of geïrriteerd voelen zullen ze zich oprollen tot een klein balletje en verdwijnen in de bodem.
Planaria zijn veel voorkomend in de aquarium hobby. Vooral garnalen houders zien ze vaak. De hoofdreden dat ze de kop op steken ‘teveel voeren’, dit maakt het aquarium een ideaal thuis voor een planaria. Garnalen eten vele malen minder dan vissen. Zorg dat het overtollig voer wordt opgevangen of verwijdert na ongeveer 3 uur.
Opzich is Planaria redelijk ongevaarlijk voor vissen. Voor garnalen kunnen ze wel gevaarlijk zijn aangezien ze gif gebruiken ter zelfverdediging. Ook kunnen ze garnalen en slakken lastigvallen. Dit komt in de vorm van het stelen van voedsel en het opeten van garnalen/vis eieren.
Planaria vangen? Gebruik een planaria val.
Hydra
Grootte: 0,3 – 1,5 cm
Hydra zien er opzich best mooi uit. Ze geven de impressie van een stukje zoutwater aquarium. Echter kunnen deze kleine beestjes best vervelend zijn. Ze spenderen hun leven vast aan een oppervlak (planten, filter, glas, steen, hout) en verplaatsen zich zelden (ze kunnen dit wel). Wanneer ze gestoord worden trekken ze de tentakels in en vormen hun gehele lichaam tot een klein propje.
Hun manier van eten maakt dit beestje tot een irritatie. Ze gebruiken hun tentakels om kleine diertjes te vangen. Vooral Copepods en Daphnia zijn de pineut, maar ook baby garnalen en vissen kunnen het slachtoffer worden. Hun tentakels kunnen prikken wat helpt bij het vangen, voor volwassen vissen, garnalen en slakken zijn ze ongevaarlijk. Bij volwassen dieren kunnen ze hooguit wat irritatie veroorzaken wanneer ze geprikt worden.
Hydra kan net als Planaria worden dood gemaakt met gebruik van Flubenol, let wel op! Dit dood ook garnalen en slakken.
Bryozoa, mos diertjes
Grootte: nvt.
De lengte van de diertjes is slecht millimeters lang, ze verstoppen zich in een colony die tot tientallen centimeter lang kan worden.
Bryozoans leven in kolonies die wat weg hebben van zoutwater koralen. Een skelet structuur beschermt de diertjes waarin ze hun eigen kleine ruimte hebben. Vanuit deze ruimte eten ze kleine deeltjes (plankton soorten etc.) die rondzwerven in het water. Ze vangen ze op met kleine waaiervormige tentakels en brengen ze naar hun mond. Wanneer ze zich bedreigt voelen verschuilen ze zich in de kolonie. Ze kunnen er wat vies uitzien, maar ze zijn ongevaarlijk.
Springstaarten, Collembola
Grootte: 0,1 – 0,3 cm
Dit diertje kom je niet echt tegen in het aquarium, maar meer er op. Ze worden veelal gebruikt als voer voor vissen die van het water oppervlak eten. Denk hierbij aan Betta’s en andere Labyrinthvissen. Ze kunnen echter meeliften in bodembedekking of bladeren. Hierdoor kun je ze terug zien op drijfplanten, wanneer je ze stoort springen ze weg. Dit is opvallend ver voor hun lichaams lengte. Springstaartjes zijn verder ongevaarlijk.
Muggenlarven
Grootte: nvt.
Muggen leggen maar al te graag hun eieren op het wateroppervlak wanneer het water stil staat. Het is daarom verstandig om altijd te zorgen voor wat water beweging aan de oppervlakte. Volwassen vissen zijn gek op deze diertjes. Ze worden in de dierenwinkel ook menigmaal verkocht als voer. Denk hierbij aan rode muggenlarven en witte muggenlarven.
Libelle larven
Grootte: 0,3 – 2,2 cm
Libelle larven zijn misschien wel het vervelendste om in het aquarium te hebben. Ze liften mee met levend voer en aquariumplanten. Wanneer ze in het aquarium zitten zullen ze verder groeien. Wanneer ze klein zijn kunnen vissen ze nog als een maaltje zien. Wanneer ze groter worden zullen ze zich als roofdieren opstellen. Baby visjes en garnalen moeten dan niet in de buurt van dit ongedierte komen.
